خلاصه
- گازی بیرنگ و قابل اشتعال با بویی تند و تیز است.
- سرطان های مرتبط: سرطان نیزوفارینژیل (گلو و بینی) و لوسمی
- مسیر اصلی مواجهه: استنشاق
- منابع اولیه: تجزیه رزین های حاوی فرمالدئید (مانند چسب و مواد چسبنده در محصولات چوبی، خمیر و کاغذ، الیاف مصنوعی)، انتشارات حاصل از حلالها (مانند مایع آنتی سپتیک) و منابع احتراق (مانند بخاری های هیزمی)
- مواجهات در محل کار: تقریبا 117 هزار کانادایی در محل کار در معرض مواجهه با فرمالدئید هستند بعنوان مثال در بیمارستان ها و صنایع خدمات مواد غذایی
- مواجهات در محیط زیست: از طریق احتراق حاصل از نیروگاه ها، زباله سوزی ها، تصفیه خانه ها، بخاری های هیزمی، بخاری های نفتی، سیگار و آتش سوزی جنگل ها
- حقیقت سریع: علیرغم اینکه فرمالدئید بعنوان ماده سرطانزا شناخته شده، همچنان در بسیاری از محصولات خانگی مانند کفپوش استفاده می شود.
اطلاعات کلی
فرمالدئید، گازی قابل اشتعال و بیرنگ با بویی تند است [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)]. این ماده می تواند تحت عنوان فرمالین یا متانال نیز اشاره شود. معادل ها و اسامی متعدد دیگری نیز برای فرمالدئید وجود دارد؛ برای اطلاعات بیشتر به بانک داده های مواد خطرناک (HSDB) مراجعه نمایید [2US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank(HSDB) (Search term: formaldehyde)].
بر اساس شواهد کافی سرطانزایی در انسانها و حیوانات آزمایشگاهی، فرمالدئید توسط آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) بعنوان گروه 1، سرطانزا برای انسانها، طبقه بندی می شود [3International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 88 (2006) (PDF)،4International Agency for Research on Cancer (IARC). Monograph summary, Volume 100 Part F (2009) (PDF)]. مطالعات همه گیرشناسی بازبینی شده توسط IARC بر اساس شواهد کافی نشان داد که مواجهه با فرمالدئید در محل کار باعث سرطان نیزوفارینژیل و لوسمی در انسانها شده و شواهد محدودی نشان داد که مواجهه با این ماده باعث سرطان سینونیزال می شود.
عوارض دیگر مواجهه با فرمالدئید عبارتند از سوزش دستگاه تنفسی و چشم و درماتیت تماسی [2US National Library of Medicine. Hazardous Substances Data Bank(HSDB) (Search term: formaldehyde)].
کاربردهای اصلی
فرمالدئید در درجه اول برای تولید واسطه های شیمیایی (مانند رزین های اوره- فرمالدئید، رزین های فنولیک و غیره) برای چسب ها و مواد چسبنده در محصولات چوبی، خمیر و کاغذ و صنایع الیاف شیشه مصنوعی استفاده می شود [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)]. رزین هایی که پایه آنها فرمالدئید است، برای ساخت تخته هایی با رشته های جهت دار و سایر محصولات چوبی در صنعت چوب استفاده می شوند [5Dastbaz M, Gorse C. “Sustainable Ecological Engineering Design” Springer 2016;1:117]. همچنین برای تولید پلاستیک و روکش، تکمیل کالاهای نساجی و تولید مواد شیمیایی صنعتی مختلف نیز استفاده می شود [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)]. فرمالدئید بعنوان یک حلال آبدوست، ضدعفونی کننده و محافظی موثر است که می تواند در بخش های بیمارستان، آزمایشگاه های پاتولوژی و مرده شویخانه ها (بعنوان مایع آنتی سپتیک) استفاده شود [6Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Formaldehyde (1999) (PDF)]. همچنین بعنوان میکروب کش، حشره کش و قارچ کش نیز استفاده می شود. فرمالدئید بعنوان یک عامل ضدباکتری در صابون، شامپو، حالت دهنده مو، اسپری خوشبو کننده، لوسیون، مواد آرایشی و بهداشتی، خمیردندان و محصولات مربوط به ناخن یافت می شود [6Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Formaldehyde (1999) (PDF)].
مروری کلی بر مواجهه در محیط زیست
بزرگترین منابع مواجهه با فرمالدئید در محیط عبارتند از احتراق و محصولات جانبی حاصل از احتراق ناشی از نیروگاه ها، زباله سوزی ها، تصفیه خانه ها، بخاری های هیزمی، بخاری های نفتی، سیگار، اکسیداسیون فوتوشیمیایی هیدروکربن و سایر پیش ماده های فرمالدئیدی و آتش سوزی جنگل ها [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)،6Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Formaldehyde (1999) (PDF)].
سایر منابع شامل مجرای عبور گاز و پسماند حاصل از تولید فرمالدئید، اگزوز وسایل نقلیه و گاز خروجی از محصولات حاوی فرمالدئید (بعنوان مثال ضدقارچ ها، ضدعفونی کننده های خاک، مایع آنتی سپتیک، لوازم دباغی چرم، رزین های مصالح ساختمانی، محصولات چوبی و مصالح ساختمانی و کاغذ و پارچه رزینی) هستند [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)،6Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Formaldehyde (1999) (PDF)].
کارکس کانادا تخمین می زند که میزان فرمالدئید در فضای باز باعث افزایش ریسک سرطان نمی شود (کیفیت پایین داده ها). اما این تخمین ها نشان می دهند که میزان فرمالدئید در هوای موجود در فضای بسته باعث افزایش ریسک می شود (کیفیت داده پایین تا متوسط).
از قدیم، استفاده از عایق فومی فرمالدئید اوره (UFFI) باعث غلظت بالای فرمالدئید در خانه ها می شد [7Health Canada. Priority Substances List Assessment Report (CEPA) for Formaldehyde (2000) (PDF)].
مروری کلی بر مواجهه در محل کار
استنشاق، مسیر اصلی مواجهه با فرمالدئید است. اما میزان پایین تر مواجهه می تواند از طریق جذب پوستی یا خورده شدن این ماده اتفاق بیفتد [7Health Canada. Priority Substances List Assessment Report (CEPA) for Formaldehyde (2000) (PDF)]. بطور معمول، سه مورد از مهمترین منابع مواجهه با فرمالدئید عبارتند از تجزیه رزین های حاوی فرمالدئید، انتشارات ناشی از محلولها (بعنوان مثال مایع آنتی سپتیک) و منابع احتراق (مانند اگزوز وسایل نقلیه) [8Institut de recherche Robert-Sauvé en santé et en sécurité du travail (IRSST). Prevention Guide: Formaldehyde in the Workplace (2006) (PDF)].
اگرچه مواجهه با فرمالدئید در طول زمان کاهش پیدا کرده است، اما همچنان مواجهه در تنوع گسترده ای از مشاغل و صنایع اتفاق می افتد. بیمارستان ها و رستوران های دارای خدمات کامل و اماکن مرتبط با خوراک با خدمات محدود، از جمله بزرگترین گروه های صنعتی در کانادا هستند که در معرض مواجهه با این ماده قرار دارند. از لحاظ مشاغل، بزرگترین گروه کارگرانی که در معرض مواجهه با فرمالدئید هستند عبارتند از آشپزها، سرهم کنندگان موتور وسایل نقلیه، بازرسین و آزمایش کنندگان، پرستاران رسمی و روان پرستاران رسمی و سرهم کنندگان و بازرسین مبلمان و اثاثیه ثابت .
در تولید پنل چوبی، در حین گرم کردن چسب، فرمالدئید آزاد می شود که می تواند کارگرانی را که مشغول کار پرس و نگهداری هستند، در معرض مواجهه با این ماده قرار دهد [9Institut de recherche Robert-Sauvé en santé et en sécurité du travail (IRSST). Prevention Fact Sheet – Exposure to formaldehyde in the workplace: Wood furniture manufacturing (2006) (PDF)]. در تولید مبلمان، در حین آماده سازی و زدن جلا یا رنگ (مخصوصا در زمان استفاده از تفنگ های افشانه ای) فرمالدئید آزاد می شود. بنابراین، نقاش ها، کارگرانی که با خشک کن کار می کنند و کارگرانی که در زمینه نگهداری این ماده فعال هستند، نیز ممکن است در معرض مواجهه با این ماده قرار گیرند [9Institut de recherche Robert-Sauvé en santé et en sécurité du travail (IRSST). Prevention Fact Sheet – Exposure to formaldehyde in the workplace: Wood furniture manufacturing (2006) (PDF)].
سایر مشاغلی که در معرض مواجهه حاد با فرمالدئید هستند عبارتند از، کارگرانی که با مایع آنتی سپتیک کار می کنند، کارگران آزمایشگاه پاتولوژی، کارگران فعال در زمینه فراوری چوب، خمیر و کاغذ. کارشناسان مراقبت بهداشتی (پرستاران، دندانپزشکان و داروسازان) نیز ممکن است در حین تمیز کردن محصولات و تجهیزات پزشکی در معرض مواجهه با فرمالدئید قرار گیرند [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)،6Agency for Toxic Substances and Disease Registry (ATSDR). Toxicological Profile for Formaldehyde (1999) (PDF)].
کارگران فعال در زمینه تولید رزین، الیاف شیشه دست ساز به شکل بالقوه در معرض مواجهه با فرمالدئید قرار دارند. اما انتظار می رود که میزان مواجهه به علت ارتقای روند تخلیه و توسعه رزین هایی که فرمالدئید کمتری آزاد می کنند، کم شده باشد [1National Toxicology Program (NTP). 14th Report on Carcinogens for Formaldehyde (2016) (PDF)].
